اختلاف یکى از موضوعات شایع در زندگى خانوادگى افرادى است که فرزندان جوان و دانشجو دارند.
در این نوشته به اختلا ف ها، دلایل آن، را ه هاى برخورد با آن مورد بررسى قرار می دهیم .
بسیارى از خصوصیات فرزندان تحت تاثیر والدین نشان است: جسمى، روانى، اجتماعى، اعتقادات مذهبى و معنوى. با این حال، هیچ انسانى نیست که کاملاً مشابه والدین خود باشد.
حتى در زمینه خصوصیات جسمى نیز افراد تفاو تهایى با والدین خود دارند. ویژگى هاى جسمى مانند چهره، قد، رنگ پوست، چشم، مو و ... کاملا تحت تاثیر عوامل ژنتیک است و مستقیماً از والدین گرفته مى شود.
با این حال، باز هم هیچ کس کاملاً شبیه والدین خود نیست،حتى گاهى افراد ممکن است هیچ شباهتى با والدین خود نداشته باشند.
با آن که تفاوت با والدین امرى بسیار طبیعى و بدیهى است، بسیارى از والدین هنگامى که با تفاو تها و اختلا فهایى در سایر زمینه هاى زندگى روبه رو مى شوند بسیار نگران و آشفته مى شوند.
این در حالى است که اختلاف امرى بسیار عادى و طبیعى است، همه انسان ها با هم متفاوت اند و فرق دارند حتى فرزندانى که
از یک پدر و مادر هستند نیز با یکدیگر اختلاف دارند.
همان طور که اختلاف در زمینه جسمى وجود دارد در ویژگى هاى روانى، اجتماعى، اعتقادى و ... نیز اختلا ف ها وجود دارد از جمله اختلاف در:
- علاقه
- سلیقه
- نظر، باور، عقیده
- عادت ها
- شیوه انجام کارها
- نگرش نسبت به مسایل
- خصوصیات شخصیتى: برو نگرایى، درو نگرایى و...
علاوه بر این، بین انسا نها تفاو تهاى دیگرى نیز وجود دارد از جمله:
- تفاو تهاى نژادى
- تفاو تهاى جنسى
- تفاو تهاى نسلى و موارد دیگر
هما نطور که در بالا مشاهده مىکنید اختلاف، لزوماً نشانه بدبودن یا غیرعادىبودن نیست، بلکه ا نسا ن ها مى توانند
با شناسایى تفاوت ها و اختلا فهاى خود با دیگران حتى به درجه بالایى ا ز توانایى هم دست یابند. به همین دلیل،
از یافتن اختلاف و تفاو تهاى فرزندان با شما یا خانواده دچار ناراحتى نشوید. این پدید هاى عادى است.
دلایل اختلافات بین والدین و فرزندان:
با آن که اختلاف طبیعى است، ولى در بعضى دور ه ها اختلا ف ها بیشتر مىشوند،دوره دانشجویى فرزندان، یکى از دور ههاى مهم بروز اختلاف بین والدین و فرزندان اس،. دلایل متفاوتى براى این موضوع وجود دارد که در زیر به تعدادى از آنها اشاره مى شود.
الف- ماهیت دانشجویی
دوره دانشجویى، دوره رشد و پیشرفت است، افراد به دانشگاه مى آیند که تغییر کنند و بتوانند به موضوعات از زاویه دیگرى نگاه کنند.
معمولاً از دانشجویان جز تحصیل و رشد انتظار دیگرى نمى رود،در این دوره افراد فرصت دارند تا بتوانند در زمینه هاى
مختلف تفکر کنند و به همین دلیل در چنین شرایطى امکان تغییر افکار، عقاید، نظرات، سلیقه و ... بسیار محتمل است.
در این جا به طور مختصر به تعدادى از این موارد پرداخته مى شود:
فر اغت بعد از کنکور
در دوران دبیرستان به علت فشار درسى و ضرورت آمادگى براى قبولى در کنکور، فرزندان بیشتر اوقات خود را به یادگیرى دروس مى پرداختند و وقت کافى براى فکر کردن درباره موضوعات دیگر را نداشتند، با قبولى در کنکور و فراغت و رهایى که بعد از آن ایجاد شده، آنان وقت دارند درباره بسیارى از موضوعات فکر کنند.
افزایش معاشرت و تنوع افراد
آشنایى با دانشجویان دیگرى که از شهرها و استا نهاى مختلف کشور و حتى کشورهاى دیگر آمد ه اند، آشنایى با اساتید مختلف و طرز تفکر متفاوت هر یک از آنها، ارتباط بیشتر با کارکنان و سایر مردم زمینه مهمى را براى تفکر متفاوت ایجاد مى کند.
تحصیل و افزایش اطلاعات
افراد به دانشگاه مى آیند که تغییر کنند، رشد کنند و بالنده شوند. دوره دانشجویىِ، دوره جست و جوى دانش، به دست آوردن نگر ش ها و مهار ت هاى مختلف است. همزمان که آنان تحصیل مى کنند همسو با کسب اطلاعات و مهار ت هاى جدید عقاید، نظرات و سلیقه هاى آنان نیز تغییر مى کند.
تشویق به تفکر نقاد
اساتید دانشجویان را تشویق مى کنند در مورد بسیارى از افکار، نظرات، شیوه ها، عادت ها، علایق و دیدگاه هاى خود تفکر نقاد داشته باشند. آنان دانشجویان را تشویق مى کنند که سعى کنند نظر داشته باشند، نظرى که بر اساس تلاش و کوشش خود به دست آورده اند و براى آن دلیل منطقى داشته باشند. به دنبال چنین تفکراتى ممکن است دانشجویان بعضى از نظرات، سلیقه، علاقه و دیدگاه هایى که در خانواده کسب کرده باشند را نقادانه ارزیابى و بررسى کنند.
ب- دوران رشد افراد انتقال از نو جوانی به جوانی :
دوره دانشجویى، دوره خاصى در زندگى هر فردى است و قسمت مهمى از دوره نوجوانى در این زمان انجام مى شود، از آن جایى که تغییرات اساسى این دوره، تغییرات فکرى و روانى است به همین دلیل ممکن است تغییرات خاصى در فرد ایجاد کند که نهایتاً به افکار، عقاید و نظرات متفاوتى می انجامد.
هویت یابى
دوره دانشجویى همزمان است با فرآیند هو تیابى، دانشجویان در این دوره سعى مى کنند راه و مسیر واقعى خود را در زندگى بیابند و سعى مى کنند در مورد اهداف، ارز شها و عقاید خود فکر کنند، آنان در جست و جوى مسیر واقعى زندگى خود به جست و جوى افکار و عقاید مى پردازند.
تاثیر شدید همسالان
دانشجویان ارتباط زیادى با همسالان خود دارند و بیشتر اوقات فراغت و مفید خود را با آنان مى گذرانند، آنان به شدت با هم احساس نزدیکى دارند و همدیگر را بیشتردرک مى کنند و در این میان ممکن است عقایدى متفاوت از خانواده و همسو با همسالان را انتخاب کنند.
همان طور که در بالا گفته شد عوامل متعددى کمک مى کند که اختلافاتى بین والدین و فرزندان دانشجو ایجاد شود. با این حال به نکات زیر دقت کنید:
اختلاف طبیعى است
نگران بروز اختلاف ها نباشید چون آنها طبیعى و قسمتى عادی از زندگى خانواده هاى داراى دانشجو است، از آن جایى که دانشجویان در فضاى آکادمیک و تحصیلى هستند و از آن جایى که تحت تعلیم قرار دارند، طبیعى است که تغییر کنند،و همچنین نباید فراموش کنیم که آنان در دوره هو تیابى قرار دارند و در حال ساختن خود واقعى هستند، طبیعى است که اختلاف رخ دهد.
اختلاف لزوماً منفى نیست
نکته مهم این است که اختلاف حتماً نکته منفى نیست، اختلاف مى تواند با پیامدهاى مثبتى همراه باشد :
- تنوع در فضاى زندگى ایجاد مى کند
- باعث رشد و بالندگى فرد می شود
- زندگى را پویاتر مى کند
- باعث ایجاد خلا قیت هاى بیشتر شود و...
بعضى اختلافات را باید مورد چشم پوشى قرار دادو به بعضى اختلافات باید توجه جدى کرد
همه انسان ها تفاو ت هایى با والدین شان دارند. باید به دانشجویان اجازه داد به استقلال برسند و لازمه
استقلال تفاوت است، در مواردى که اختلاف شما و فرزندتان مشکل جدى در زندگى او ایجاد نمى کند
به او اجازه بدهید نظر خود را داشته باشد، در مواردى که اختلاف منجر به دردسر، مشکل در زندگى،
سلامت و رفتارهاى اجتماعى فرد می شود حتماً به رفع آن بپردازید.
نویسنده :عارف عبداللهی
